Ονομασία
Ο καφές αυτός ονομάζεται με διάφορους τρόπους, ανάλογα με την χώρα. Συναντιέται ακόμα με τις ονομασίες «αρμένικος καφές» (στην Αρμενία), «αραβικός καφές», ή «μεσανατολικός καφές». Στις χώρες των Βαλκανίων ονομάζεται συνήθως «τούρκικος» ενώ στην Κύπρο καλείται «κυπριακός». Στην Ελλάδα ήταν δεκτός και δεδομένος ως «τούρκικος» μέχρι την δίωξη των Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη κατά τις αρχές του ’60, οπότε ο κόσμος, ως διαμαρτυρία, άρχισε να τον αποκαλεί «ελληνικό».
Στις χώρες της Μέσης Ανατολής είναι διαδεδομένη η ανάμιξη του καφέ με κάρδαμο και άλλα αρωματικά φυτά.
Πληροφορίες
Το μπρίκι (cezve / ibrik) είναι ένα δοχείο σχεδιασμένο ειδικά γι’ αυτό το είδος του καφέ. Το μπρίκι μπορεί να είναι από σίδερο (metal), ορείχαλκο (brass), χαλκό (chopper) ή κεραμικό (ceramic), πάντα όμως διαθέτει μακριά λαβή και ειδικά σχεδιασμένο χείλος για το σερβίρισμα του καφέ.
Καταναλώνεται σε μεγάλο βαθμό σε περιοχές της Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής.
Οι πρώτοι που κατασκεύασαν τέτοιου είδους καφέ φαίνεται ότι ήταν Βεδουίνοι της Μέσης Ανατολής οι οποίοι, διαβάζουμε σε όλα τα εγχειρίδια, έβαζαν την χύτρα του καφέ πάνω στην άμμο της ερήμου που κάλυπτε τα κάρβουνα για να τα κρατήσει αναμμένα. Γι’ αυτό και θεωρείται ότι ο σωστός τρόπος να ψήνεται ο καφές αυτός είναι πάνω στην άμμο- το κάνουν και πολλά καφενεία στην Ελλάδα.
Ό,τι παρασκευάζεται με ψήσιμο σε μπρίκι, αλεσμένων σε λεπτή σκόνη καβουρντισμένων κόκκων καφέ και πίνεται περισσότερο από κάθε άλλο είδος καφέ σε πολλές περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής, των Βαλκανίων και της Βόρειας Αφρικής. Ο ελληνικός καφές, πίνεται «σκέτος», «με ολίγη», «πολλά βαρύς», «ναι και όχι» , «μέτριος»…
Μέχρι τις αρχές του 20ουαι., τα καφενεία έκαναν και την δουλειά του καφεκοπτείου δηλαδή έπαιρναν ακατέργαστο καφέ και αφού τον καβούρδιζαν, τον άλεθαν σε μικρούς χειροκίνητους μύλους. Τα πρώτα καφεκοπτεία εμφανίζονται στις αρχές του 20ουαι. και ασχολούνται αποκλειστικά με την εισαγωγή, επεξεργασία και πώληση του καφέ.
Ελληνικός καφές είναι η ονομασία που αποδίδεται στον καφέ της Μεσογείου. Πίνεται περισσότερο από κάθε άλλο, σε πολλές περιοχές. Παίρνει το όνομα ανάλογα με την χώρα που βρίσκεται, Αρμένικος Καφές (Αρμενία) ή Αραβικός Καφές, ή Κυπριακός στην Κύπρο.
Παρασκευή
- Σκέτος (60 ml νερό + 1 κουταλάκι καφέ)
- Με ολίγη (60 ml νερό + 1 κουταλ. καφέ + ολίγη ζάχαρη στην μύτη του κουταλιού)
- Μέτριος (60 ml νερό + 1 κουταλ. καφέ + 1/2 κουταλ. ζάχαρη)
- Γλυκός (60 ml νερό + 1 κουτ. καφέ και 1 κουτ. ζάχαρη).
- Σε μισό (30 ml νερό + 1 κουτ. καφέ και ανάλογη ζάχαρη για σκέτο, με ολίγη, μέτριο, γλυκό. Σερβίρεται σε μισό φλιτζάνι νερό και είναι πηχτός. Συνήθως σερβίρεται “βαρύς”.
- Ελαφρύς (60 ml νερό + 1/2 κουτ. καφέ + ανάλογη ζάχαρη για σκέτο, με ολίγη, μέτριο, γλυκό.)
Στο διπλό καφέ οι δοσολογίες απλά διπλασιάζονται.
7 Οφέλη του ελληνικού καφέ
1. Ο ελληνικός καφές είναι ιδιαίτερα πλούσιος σε αντιοξειδωτικά συστατικά. Αναλυτικά περιέχει χλωρογενικό οξύ, καφεϊκό οξύ και μελανοϊδίνες που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των ελευθέρων ριζών. Υπολογίζεται ότι ένα φλιτζανάκι ελληνικού καφέ, περιέχει περίπου 150 mg αντιοξειδωτικών ουσιών προφυλάσσοντάς μας καθημερινά από καρδιαγγειακά νοσήματα, εμφάνιση καρκίνου αλλά και… πρόωρη γήρανση!
2. Ο ελληνικός καφές, συμβάλλει στην μακροζωία και την καλή υγεία, σύμφωνα με ελληνική μελέτη στην Ικαρία. Οι αναλύσεις έδειξαν, ότι όσοι έπιναν τακτικά ελληνικό καφέ σε σχέση με όσους έπιναν άλλα είδη καφέ παρουσίαζαν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος του μυοκαρδίου.
3. Ο ελληνικός καφές μας ενυδατώνει. Αντίθετα με όσα υποστηρίζονταν στο παρελθόν, οι επιστήμονες κατέληξαν όχι μόνο ότι η διουρητική δράση της καφεΐνης δεν επιδρά αρνητικά στην συνολική ενυδάτωση του σώματος, αλλά μάλιστα το αντίθετο. Ο καφές μαζί με τα λοιπά μη αλκοολούχα ροφήματα και φυσικά συμπεριλαμβανομένου του νερού συμβάλλει στην καθημερινή υδάτωση του οργανισμού.
4. Ο ελληνικός καφές μας κρατάει την καλύτερη παρέα στις δύσκολες ώρες, αλλά παράλληλα βελτιώνει τις πνευματικές μας ικανότητες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της EFSA, 75mg καφεϊνης (περίπου δυο φλιτζανάκια ελληνικού καφέ) συνδέονται με αυξημένη προσοχή και εγρήγορση, σε καταστάσεις stress, και επιπλέον φαίνεται να ωφελούν τον εγκέφαλο σε περιπτώσεις που απαιτείται αυξημένη προσοχή και εγρήγορση όπως στις νυχτερινές βάρδιες.
5. Επιπλέον, ο καφές φαίνεται να βελτιώνει σημαντικά και τη διάθεση. Σύμφωνα με πρόσφατη επιδημιολογική μελέτη, 2 διπλοί ελληνικοί σε προφυλάσσουν από την κατάθλιψη και μπορούν να βελτιώσουν το άγχος και την ανησυχία που βιώνουμε καθημερινά. Άλλωστε όλοι δεν πίνουμε ένα καφεδάκι για να χαλαρώσουμε;
6. Ο ελληνικός καφές, περιέχοντας 35 έως 65mg καφεΐνης μειώνει την καθημερινή κούραση και βελτιώνει την αθλητική απόδοση. Αν και σήμερα λοιπόν δεν έχεις κουράγιο για να πας στο γυμναστήριο, αντιμετώπισέ το άμεσα με ένα φλιτζανάκι ελληνικό καφέ και δεν θα έχεις πια καμία δικαιολογία!
7. Ο ελληνικός καφές είναι ο καλύτερος σύντροφος στη δίαιτα. Το θερμιδικό περιεχόμενο του ελληνικού καφέ, εξαιρετικά χαμηλό αφού ένα φλιτζανάκι καφέ αποδίδει μόλις 1 θερμίδα. Επωφελήσου στο μέγιστο τον καφέ σου, καταναλώνοντάς τον χωρίς ζάχαρη ή γάλα ενώ παράλληλα θα χαρίζεις στον οργανισμό σου περισσότερα από 2000 συστατικά, συμπεριλαμβανομένων μετάλλων, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και πολυφαινολών
Μέρος του περιεχομένου περιλαμβάνεται στο Introduction to Coffee e-book του Νίκου Φιλιππή
